درباره‌ی مرکز معلومات افغانستان

مرکز معلومات افغانستان ACKU یکی از بزرگترین موسسه‌ی تحقیقاتی و آرشیو درحوزه‌ی افغانستان‌شناسی در منطقه است. این مرکز متنوع‌ترین و گسترده‌ترین منابع تحقیقاتی را در نسخه‌های فیزیکی و دیجیتالی همگانی می‌سازد. ماموریت ما، ترویج سواد، تسهیل کار علمی و ارائه آموزش‌های تحقیقاتی -دانشگاهی است.

مرکز معلومات افغانستان در دانشگاه کابل در ابتدا به عنوان مرکز منابع و اطلاعات ACBAR (ARIC) شناخته می‌شد. ابتکار و ایده‌ی تاسیس این مرکز، توسط لویی دوپری و نانسی هچ دوپری، دو تن از برجسته‌ترین کارشناسان تاریخ و فرهنگ افغانستان، پیش‌بینی و طراحی شده بوده. پس از مرگ لوئیس در سال ۱۹۸۹، نانسی به کار برای حفاظت از میراث فرهنگی افغانستان ادامه داد و با تعهد به ارمان لوئیس برنامه اریک- مرکز اطلاع رسانی ARIC را اساس گذاشت و پس از آن مرکز معلومات افغانستان را با شعار «ملت سازی از طریق اشتراک گذاری اطلاعات» تاسیس کرد. ساختار اداری کنونی این مرکز در محوطه دانشگاه کابل به کمک مالی دولت پیشین افغانستان در سال ۲۰۰۶ امکان پذیر شد و توسط اشرف غنی در ۲۷ مارچ ۲۰۱۳ به بهره‌برداری رسید.

برنامه‌ها

کتاب‌خانه / منابع دیجیتال

کتاب‌خانه/ آرشیف یکی از برنامه‌های کلیدی این مرکز است. در این بخش، کارمندان تخنیکی اسناد را جمع‌آوری، فهرست‌نویسی، اسکن و دیجیتال‌سازی می‌کنند. سپس این اسناد از طریق پایگاه‌های آنلاین در دسترس کاربران محلی و بین‌المللی قرار می‌گیرند. هم‌چنین یک اتاق مطالعه با تجهیزات مدرن و یک اتاق تحقیقات مجهز به کمپیوتر و انترنت پرسرعت خدمات لازم را برای مراجعین عرضه‌ی می‌کند. سالانه بیش از ۴۰،۰۰۰ کاربر از محوطه مرکز معلومات افغانستان بازدید می‌کنند و بیش از ۱۰۰،۰۰۰ کاربر محلی و بین‌المللی به این منابع به صورت آنلاین دسترسی دارند.

دیتابس اسناد تقنینی

یکی از مهمترین بخش‌های این مرکز، دیتابس قوانین/ اسناد تقنینی افغانستان است. این دیتابس توسط بنیاد جامعه‌ی باز تمویل شده و پس از سال‌ها کار مداوم اکنون اسناد تقنینی از طریق این دیتابس همگانی شده‌اند. این پایگاه دیجیتال با ویژگی‌ها و سهولت‌های لازم طراحی شده و تمام اسناد تقنینی افغانستان، به شمول نظامنامه‌ها، فرمان‌ها، اصولنامه‌ها و دیگر اسناد تقنینی نافذ و غیر نافذ از طریق موتور جستجوی این پایگاه به زبان‌های فارسی، پشتو و انگلیسی دست‌یافتنی شده اند. دسترسی به داشته‌های این دیتابس جامع اسناد تقنینی برای متخصصان حوزه‌ی حقوق و عموم مردم آسان شده است.

برنامه‌ی توانا

توانا؛ برنامه‌ای است برای نشر کتاب، تاسیس و توسعه‌ی کتاب‌خانه‌ها و ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی. یکی از ماموریت‌های مهم این برنامه چاپ و توزیع کتاب‌های کمک آموزشی برای کودکان و نوجوانان است. این برنامه بیش از دو دهه فعالیت فرهنگی – آموزشی را در کارنامۀ خود دارد. از سال 1996 تا حال بیش از 280 کتاب‌خانه در 34 ولایت کشور از سوی این برنامه تاسیس شده و بیش از 450 عنوان کتاب به زبان‌های ملی و محلی نشر و توزیع شده اند. این برنامه، یک پلتفورم آنلاین از کتاب‌های ویژه‌ی کودکان را برای دایاسپورا/ مهاجران خارج از کشور نیز ساخته است و این کودکان می‌توانند ادبیات کودک؛ بوِیژه داستان و شعر را به زبان‌های مادری شان بخوانند.

سالانه بیش از یک ونیم‌میلیون نفر از کتاب‌خانه‌های زیر پوشش برنامه‌ی توانا در سراسر کشور دیدن می‌کنند. برنامه توانا برای تقویت برنامه‌های سوادآموزی و چاپ و نشر کتاب برای بزرگ‌سالانی که از آموزش‌های رسمی محروم شدند نیز تاحال کارهای موثری را انجام داده است.

تحقیق و ارتباطات

مرکز معلومات افغانستان با آموزش دانش پژوهان محلی در روش شناسی تحقیق، تحلیل انتقادی و نوشته‌های آکادمیک، فضا و محیط مناسبی برای علاقه‌مندان این عرصه فراهم ساخته است. زمینه‌سازی و تسهیل کارهای تحقیقاتی و ترویج پژهش‌های اکادمیک یکی از اهداف کلیدی ACKU است. برای این منظور، ما نه تنها تسهیلات لازم را - با هدف گسترش مهارت های پژوهشی در بین دانشجویان - فراهم کرده ایم، بلکه با برگزاری سمینارها و کارگاه‌های آموزشی درباره‌ی روش تحقیق و میزبانی از کارهای تحقیقاتی به اساتید دانشگاه‌ها، پژوهشگران، دانشجویان، آموزگاران و دانشجویان و سایر افراد این فرصت را خلق کرده ایم تا از این امکانات و ظرفیت‌های پژوهشی استفاده کنند. هم‌چنین برای اجرای پروژه‌های تحقیقاتی در مشارکت با موسسات تحقیقاتی در داخل و خارج از افغانستان همکاری می‌کنیم.